ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci i młodzieży. Objawy ADHD wpływają nie tylko na zachowanie, ale również na funkcjonowanie szkolne, emocjonalne i społeczne. Wczesna i trafna diagnoza pozwala uniknąć nieporozumień oraz wprowadzić skuteczne formy terapii, które wspierają dziecko w codziennym życiu. W Lorem Point Centrum Diagnozy i Terapii w Warszawie oferujemy kompleksową diagnozę ADHD dzieci, młodzieży i dorosłych, opartą na nowoczesnych, naukowo potwierdzonych metodach. Dzięki indywidualnemu podejściu i szerokiej analizie pomagamy nie tylko rozpoznać ADHD, ale również dobrać skuteczne strategie leczenia i terapii.
Czym jest ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder), czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to jedno z najczęściej występujących zaburzeń neurorozwojowych, które ujawnia się już we wczesnym dzieciństwie i może utrzymywać się przez całe życie. ADHD nie jest chwilową „niegrzecznością” dziecka ani skutkiem braku wychowania – to zaburzenie o podłożu neurobiologicznym, związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem układów odpowiedzialnych za regulację uwagi, impulsywności i kontroli zachowania.
Charakterystyczne dla ADHD są trzy główne grupy objawów:
- Zaburzenia uwagi (deficyt koncentracji):
Dziecko lub osoba dorosła z ADHD ma trudności z utrzymaniem skupienia na jednej czynności przez dłuższy czas, łatwo się rozprasza, gubi przedmioty, zapomina o ważnych zadaniach, często sprawia wrażenie, jakby „nie słuchała”, mimo że fizycznie jest obecna. Problemy z uwagą nie wynikają z lenistwa, ale z braku zdolności do selektywnego przetwarzania bodźców i utrzymywania aktywności poznawczej. - Impulsywność:
Osoby z ADHD często działają pod wpływem chwili, bez wcześniejszego zastanowienia się nad konsekwencjami. Trudno im czekać na swoją kolej, przerywają innym, podejmują ryzykowne decyzje, bywają nadmiernie emocjonalne. U dzieci objawia się to np. wybuchami złości, u dorosłych – niekontrolowanymi reakcjami w relacjach społecznych i zawodowych. - Nadmierna aktywność (hiperaktywność):
Objawia się stałą potrzebą ruchu – dziecko wierci się, biega, wspina się, ma trudność z siedzeniem spokojnie. U młodzieży i dorosłych hiperaktywność może przybrać formę wewnętrznego niepokoju, trudności z relaksem, nieustannego napięcia psychoruchowego czy nadmiernego gadulstwa.
ADHD jest zaburzeniem spektrum, co oznacza, że objawy mogą różnić się intensywnością i formą w zależności od osoby. Istnieją również trzy główne podtypy ADHD:
- typ z przewagą deficytu uwagi (ADD),
- typ z przewagą nadpobudliwości i impulsywności,
- typ mieszany (najczęstszy).
ADHD a rozwój mózgu – co dzieje się „w środku”?
ADHD to zaburzenie, które ma ścisły związek z funkcjonowaniem mózgu, a dokładniej – z nieprawidłową aktywnością w obszarach odpowiedzialnych za kontrolę uwagi, hamowanie impulsów oraz regulację emocji. Badania neuroobrazowe (np. fMRI, PET) wykazały, że u osób z ADHD często występują zmiany w korze przedczołowej, jądrze ogoniastym oraz ciele prążkowanym – strukturach odpowiadających za tzw. funkcje wykonawcze.
U dzieci z ADHD opóźniony może być rozwój niektórych obszarów mózgu nawet o kilka lat w porównaniu do rówieśników. Dotyczy to m.in. dojrzewania struktur korowych, co tłumaczy trudności z planowaniem, przewidywaniem konsekwencji i skupieniem uwagi. Dodatkowo, u osób z ADHD obserwuje się niższy poziom neuroprzekaźników, takich jak dopamina i noradrenalina – a to właśnie one odpowiadają za motywację, koncentrację i samoregulację. Z tego względu niektóre metody leczenia obejmują wsparcie farmakologiczne, które ma na celu przywrócenie równowagi chemicznej w mózgu.
ADHD a codzienne funkcjonowanie – wyzwania, które trudno zrozumieć
Objawy ADHD często są błędnie interpretowane przez otoczenie jako lenistwo, brak dyscypliny czy brak motywacji. Tymczasem osoba z ADHD nie „nie chce” – tylko często „nie może” wykonać zadania, które wymaga dłuższego skupienia, organizacji lub samokontroli. To neurobiologiczne ograniczenie, a nie brak dobrej woli.
W praktyce oznacza to m.in.:
- szybkie rozpraszanie się w klasie lub pracy,
- trudność z kończeniem rozpoczętych zadań,
- zapominanie o obowiązkach,
- impulsywne reagowanie w sytuacjach społecznych,
- trudności w regulowaniu emocji (np. frustracji, złości),
- chroniczne spóźnienia, problemy z zarządzaniem czasem.
To wszystko wpływa na samoocenę, relacje z rówieśnikami i dorosłymi, a także wyniki edukacyjne czy zawodowe. Dlatego tak ważne jest nie tylko leczenie objawów, ale też edukacja otoczenia – rodziców, nauczycieli, pracodawców – które może zmienić sposób wspierania osoby z ADHD z oceniania na rozumienie i współpracę.
Krzywdzące mity na temat ADHD
Pomimo rosnącej świadomości społecznej, wokół ADHD wciąż krąży wiele mitów, które prowadzą do stygmatyzacji dzieci, młodzieży i dorosłych z tym zaburzeniem. Jednym z najbardziej szkodliwych przekonań jest to, że ADHD to „modna diagnoza” lub wymówka dla złego zachowania. W rzeczywistości ADHD jest poważnym, dobrze udokumentowanym zaburzeniem neurorozwojowym, które ma konkretne podstawy neurobiologiczne i może znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Innym powszechnym mitem jest przekonanie, że dzieci z ADHD są po prostu niegrzeczne, leniwe lub niedostatecznie wychowane. W rzeczywistości dzieci te bardzo często chcą sprostać wymaganiom otoczenia, ale nie są w stanie tego zrobić z powodu trudności z koncentracją, kontrolą impulsów i regulacją emocji. Niektórzy wierzą również, że ADHD dotyczy tylko chłopców. Tymczasem dziewczęta również cierpią na ADHD – jednak częściej dominuje u nich typ z przewagą deficytu uwagi, co sprawia, że ich objawy bywają mniej widoczne i rzadziej rozpoznawane. Popularne, ale nieprawdziwe jest też twierdzenie, że dzieci „wyrastają” z ADHD. Choć objawy mogą się zmieniać wraz z wiekiem, wiele osób doświadcza trudności związanych z ADHD także w dorosłości, często bez wcześniejszej diagnozy i wsparcia. Obalanie tych mitów jest kluczowe – nie tylko dla zwiększenia empatii i zrozumienia, ale też dla umożliwienia osobom z ADHD dostępu do odpowiedniej diagnozy i skutecznej terapii.
Jak rozpoznać ADHD u dziecka lub nastolatka?
Rozpoznanie ADHD u dziecka lub nastolatka bywa wyzwaniem – zarówno dla rodziców, jak i nauczycieli czy lekarzy. Objawy tego zaburzenia mogą być mylące, niespecyficzne i często są tłumaczone temperamentem, etapem rozwoju lub trudną sytuacją życiową. Tymczasem ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) to realne, neurobiologiczne zaburzenie, które znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie młodego człowieka – emocjonalne, społeczne, edukacyjne i rodzinne.
ADHD nie objawia się w jeden, prosty sposób. Wyróżnia się trzy główne typy zaburzenia:
- z przewagą deficytu uwagi (ADD) – dziecko jest raczej ciche, zamyślone, łatwo się rozprasza, często buja w obłokach, nie kończy zadań, ale nie przejawia nadmiernej ruchliwości,
- z przewagą nadpobudliwości i impulsywności – dziecko jest aktywne, nie potrafi usiedzieć w miejscu, przerywa innym, ma trudności z kontrolowaniem emocji,
- typ mieszany – występują objawy zarówno z jednej, jak i z drugiej grupy.
Co może zwrócić uwagę rodzica lub nauczyciela?
U dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym ADHD często objawia się jako:
- nadmierna ruchliwość – dziecko cały czas się rusza, biega, wspina się, nie potrafi usiedzieć przy stole,
- impulsywność – przerywa innym, odpowiada, zanim pytanie zostanie dokończone, wtrąca się do rozmów i zabaw, nie potrafi czekać na swoją kolej,
- problemy z koncentracją – szybko się rozprasza, nie kończy rozpoczętych zadań, zapomina, gubi rzeczy, ma trudności z organizacją pracy.
U nastolatków objawy często stają się mniej oczywiste, ale nadal są obecne – tyle że w innej formie:
- zamiast fizycznej nadpobudliwości pojawia się wewnętrzne napięcie, niemożność odprężenia się,
- pojawiają się problemy z planowaniem i zarządzaniem czasem, np. trudność w przygotowaniu się do sprawdzianu lub realizacji większego projektu,
- częste bywają zmiany nastroju, drażliwość, obniżona samoocena,
- trudności z koncentracją prowadzą do pogorszenia wyników w nauce mimo potencjału intelektualnego,
- nasilają się konflikty z otoczeniem – rodzicami, nauczycielami, rówieśnikami.
Ważne jest, aby pamiętać, że objawy muszą być obecne w różnych środowiskach (np. w domu i w szkole) oraz przez okres co najmniej 6 miesięcy, aby można było mówić o podejrzeniu ADHD. Ponadto powinny one pojawić się przed 12. rokiem życia (choć diagnoza może nastąpić później) i wyraźnie zaburzać codzienne funkcjonowanie dziecka lub nastolatka.
Co nie jest ADHD?
Warto odróżnić ADHD od innych zachowań, które mogą wyglądać podobnie, ale mają inne podłoże. Zmęczenie, stres, problemy rodzinne, lęki, trudności w relacjach czy niedostateczna ilość snu mogą tymczasowo wpływać na koncentrację i zachowanie dziecka. ADHD nie jest również po prostu „żywym charakterem” czy brakiem dyscypliny – to zaburzenie, które wymaga specjalistycznej diagnozy i indywidualnego podejścia terapeutycznego.
Dlaczego trafna diagnoza ADHD jest tak ważna?
Brak rozpoznania ADHD może prowadzić do błędnego oceniania dziecka jako leniwego, niezdyscyplinowanego, niegrzecznego czy aroganckiego. Z czasem obniża się jego samoocena, rośnie frustracja, mogą pojawić się zaburzenia emocjonalne – depresja, lęki, zaburzenia opozycyjno-buntownicze, problemy w relacjach. Z kolei błędne rozpoznanie (np. przypisanie objawów ADHD, gdy przyczyna leży w depresji, autyzmie lub problemach sensorycznych) może skutkować nieodpowiednią terapią i pogorszeniem stanu psychicznego dziecka. Właśnie dlatego tak istotna jest diagnoza przeprowadzona przez doświadczonych specjalistów, która uwzględnia nie tylko zachowanie dziecka, ale także jego środowisko, funkcje poznawcze, stan emocjonalny oraz możliwe współwystępujące trudności. W Lorem Point Centrum Diagnozy i Terapii diagnozujemy ADHD u dzieci i młodzieży w sposób kompleksowy, bazując na narzędziach takich jak test MOXO, DIVA, kwestionariusze Conners 3, obserwacja zachowania oraz wywiady z otoczeniem. Naszym celem jest nie tylko odpowiedź na pytanie „czy to ADHD?”, ale stworzenie pełnego profilu funkcjonowania dziecka – aby lepiej je zrozumieć i skutecznie wspierać jego rozwój.
Jak powinna przebiegać prawidłowa diagnoza ADHD?
Prawidłowa diagnoza ADHD to proces złożony, który powinien być prowadzony przez doświadczony zespół specjalistów – najczęściej psychologa, a w razie potrzeby także psychiatry, pedagoga lub neurologa. Diagnoza nie polega na jednorazowej obserwacji czy wypełnieniu kwestionariusza – to wielowymiarowa analiza funkcjonowania osoby badanej, uwzględniająca jej zachowanie, rozwój, środowisko życia i inne możliwe przyczyny objawów.
Proces diagnozy ADHD powinien obejmować:
- Szczegółowy wywiad rozwojowy i psychologiczny – rozmowa z rodzicami (w przypadku dzieci) lub samym pacjentem (w przypadku młodzieży i dorosłych), dotycząca historii życia, przebiegu ciąży, rozwoju mowy i motoryki, funkcjonowania emocjonalnego i społecznego oraz trudności w szkole, pracy i relacjach.
- Zastosowanie standaryzowanych narzędzi diagnostycznych – np. wywiad kliniczny DIVA 2.0 (u dzieci starszych i dorosłych), kwestionariusze Conners 3, test MOXO CPT (badanie uwagi i impulsywności), testy neuropsychologiczne oceniające pamięć, koncentrację, funkcje wykonawcze i hamowanie reakcji.
- Obserwacja zachowania – w warunkach naturalnych (np. szkoła, dom) oraz w gabinecie podczas swobodnej i kierowanej aktywności. Często zachowania charakterystyczne dla ADHD ujawniają się dopiero w określonych sytuacjach, np. podczas zadań wymagających skupienia.
- Zbieranie informacji z otoczenia – od nauczycieli, opiekunów, pracodawców – aby ocenić, czy trudności są widoczne w różnych środowiskach, co jest kluczowe przy diagnozowaniu ADHD.
- Diagnoza różnicowa – wykluczenie innych możliwych przyczyn obserwowanych trudności, takich jak zaburzenia lękowe, depresja, spektrum autyzmu, zaburzenia sensoryczne, problemy rodzinne, niedoczynność tarczycy czy skutki traumy.
Profesjonalna diagnoza nie kończy się na stwierdzeniu obecności ADHD. Dobry specjalista opracowuje pełny profil funkcjonowania – określa mocne strony pacjenta, jego potrzeby oraz rekomenduje konkretne formy wsparcia: terapię psychologiczną, trening funkcji wykonawczych, działania w domu i szkole, a czasem leczenie farmakologiczne.
Nowoczesne metody terapii ADHD, czyli jak specjaliści mogą pomóc
Współczesne podejście do terapii ADHD opiera się na założeniu, że skuteczna pomoc wymaga indywidualnego, wielowymiarowego i elastycznego podejścia. ADHD nie jest zaburzeniem, które da się „wyleczyć” jedną metodą – to złożony stan neurorozwojowy, wpływający na wiele aspektów funkcjonowania: od uwagi i kontroli impulsów, po emocje, organizację czasu, motywację czy relacje społeczne. Dlatego nowoczesna terapia ADHD to połączenie różnych strategii, które wzajemnie się uzupełniają i są dostosowane do wieku, potrzeb oraz profilu trudności pacjenta.
Terapia psychologiczna i behawioralna
Podstawą wielu programów terapeutycznych jest praca z psychologiem lub psychoterapeutą, która koncentruje się na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z emocjami, budowaniu poczucia wartości oraz modyfikowaniu nieadaptacyjnych schematów zachowań. W przypadku dzieci wykorzystywana jest terapia behawioralna, w której ustala się konkretne zasady, nagrody i konsekwencje – pomaga to dziecku lepiej rozumieć swoje reakcje i uczy przewidywania skutków działań. U nastolatków i dorosłych bardziej skuteczne są techniki poznawczo-behawioralne (CBT), wspierające w pracy nad impulsywnością, planowaniem i regulacją emocji.
Trening funkcji wykonawczych i uwagi
W ADHD często zaburzone są tzw. funkcje wykonawcze – czyli umiejętności potrzebne do organizacji, planowania, utrzymania celu i samokontroli. Specjaliści prowadzą treningi rozwijające te kompetencje, ucząc m.in. tworzenia harmonogramów, pracy z kalendarzem, podziału zadań na mniejsze etapy, czy stosowania metod przypominania. W przypadku dzieci i młodzieży coraz częściej wykorzystuje się również treningi komputerowe (np. z użyciem narzędzi takich jak CogniPlus, Neurofeedback, BrainRx), które poprawiają pamięć roboczą, koncentrację i zdolność selektywnej uwagi w formie angażujących gier edukacyjnych.
Coaching ADHD i wsparcie rodziny
U dorosłych i nastolatków bardzo pomocną formą wsparcia jest coaching ADHD – indywidualna praca z trenerem, który pomaga wyznaczać cele, rozwiązywać konkretne problemy dnia codziennego (np. z organizacją dnia, relacjami, motywacją), a także uczy, jak świadomie zarządzać własnymi zasobami. Równie ważna jest edukacja rodziców, którzy dzięki spotkaniom z terapeutą uczą się lepiej rozumieć swoje dziecko, unikać błędów wychowawczych i wspierać rozwój jego samodzielności bez nadmiernego krytycyzmu czy frustracji.
Terapia integracji sensorycznej i wsparcie motoryczne
U wielu dzieci z ADHD współwystępują zaburzenia przetwarzania bodźców sensorycznych – np. nadwrażliwość na dźwięki, dotyk czy problemy z równowagą. Terapia integracji sensorycznej (SI) pomaga w regulacji tych trudności, co przekłada się na lepsze skupienie i większy komfort funkcjonowania. W zależności od potrzeb dziecka można włączyć także fizjoterapię, zajęcia ruchowe lub trening motoryki małej i dużej.
Farmakoterapia – kiedy jest potrzebna?
Choć nie zawsze konieczna, farmakoterapia bywa bardzo skutecznym elementem leczenia ADHD, zwłaszcza w przypadkach o dużym nasileniu objawów. Stosowane leki (np. metylfenidat, atomoksetyna) pomagają regulować poziom neuroprzekaźników w mózgu – głównie dopaminy i noradrenaliny – co poprawia koncentrację, zmniejsza impulsywność i nadpobudliwość. Leczenie farmakologiczne zawsze powinno być prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza psychiatry i łączone z terapią psychologiczną oraz działaniami środowiskowymi.
Jak rodzic może wspierać dziecko z ADHD na co dzień? – praktyczne wskazówki i rola domowego środowiska
Bycie rodzicem dziecka z ADHD to codzienne wyzwanie, pełne emocji, nieprzewidywalnych sytuacji i wielkich pytań: czy robię wszystko, co mogę?, dlaczego moje dziecko tak reaguje?, czy z tego wyrośnie? To naturalne, że możesz czuć się zmęczony, zagubiony czy sfrustrowany. Ale warto pamiętać, że ADHD to nie kwestia złego wychowania – to zaburzenie neurobiologiczne, które wymaga zrozumienia, cierpliwości i dobrze dobranego wsparcia. I choć nie możesz „naprawić” ADHD, możesz być dla swojego dziecka przewodnikiem, który pomoże mu odnaleźć własne strategie i zbudować pewność siebie.
1. Zrozum, czym jest ADHD – nie tylko objawy, ale i przyczyny
Twoje dziecko nie zachowuje się „na złość” – ono reaguje inaczej, ponieważ jego mózg inaczej przetwarza bodźce, emocje i informacje. Impulsywność, zapominanie, wiercenie się, wybuchy złości – to nie brak dyscypliny, ale efekt osłabionej kontroli uwagi, emocji i reakcji. Im lepiej zrozumiesz, jak działa ADHD, tym łatwiej będzie Ci reagować ze spokojem i empatią. Szkolenia, książki, webinary czy konsultacje z terapeutą to doskonałe źródła wiedzy dla rodziców.
2. Ustal jasne zasady i struktury – dzieci z ADHD potrzebują przewidywalności
Codzienność dla dziecka z ADHD to ciągłe bombardowanie bodźcami, dlatego domowy rytm i przewidywalne zasady są niezwykle pomocne. Stwórz czytelny plan dnia – np. tablicę z obowiązkami lub kolorowy harmonogram. Używaj krótkich i konkretnych poleceń. Pomóż dziecku dzielić duże zadania na mniejsze kroki. Nie zakładaj, że „powinno wiedzieć” – każde przypomnienie, nawet po raz setny, jest częścią procesu.
3. Reaguj na zachowanie, nie na emocje
Dziecko z ADHD może mieć trudności z regulacją emocji – wybuchy gniewu, płacz, impulsywne reakcje to efekt napięcia, z którym nie potrafi sobie jeszcze poradzić. W trudnych momentach bądź spokojną kotwicą – nazwij emocje („Widzę, że jesteś bardzo zdenerwowany”), pozwól na chwilę przerwy i wróć do rozmowy, gdy dziecko się uspokoi. Unikaj kar z frustracji – zamiast tego, ucz nazywania emocji i szukania sposobów na ich wyrażenie w bezpieczny sposób.
4. Dostrzegaj mocne strony – nie wszystko kręci się wokół trudności
Dzieci z ADHD często słyszą więcej krytyki niż pochwał – w szkole, w domu, na podwórku. To osłabia ich samoocenę i może prowadzić do wycofania lub buntu. Dlatego tak ważne jest, by codziennie zauważać to, co dobre – nawet jeśli to mała rzecz, np. samodzielnie odłożona książka czy próba powstrzymania się od przerywania. Chwal za wysiłek, nie tylko za efekt. Pomóż dziecku odkrywać swoje pasje – ADHD często idzie w parze z ogromną kreatywnością, empatią i energią, która w odpowiednich warunkach może rozkwitnąć.
5. Współpracuj ze specjalistami i szkołą – nie jesteś w tym sam
Rodzic nie musi (i nie powinien) radzić sobie sam. Korzystaj z pomocy psychologów, terapeutów, pedagogów, a także szukaj wsparcia w grupach rodziców dzieci z ADHD – rozmowa z kimś, kto rozumie Twoje codzienne realia, potrafi zdziałać cuda. Warto też nawiązać współpracę ze szkołą – nauczyciel, który zna specyfikę ADHD, może dostosować wymagania i pomóc dziecku w odnalezieniu się w szkolnej rzeczywistości.
Nie zwlekaj z diagnozą u swojego dziecka – Wnikliwa analiza psychologiczna w Lorem Point Warszawa
Jeśli od dłuższego czasu obserwujesz u swojego dziecka trudności z koncentracją, impulsywność, nadmierną ruchliwość, problemy z emocjami, planowaniem lub nauką – to nie jest powód do wstydu ani paniki. To sygnał, że Twoje dziecko potrzebuje wsparcia, nie oceny. Wczesna, profesjonalna diagnoza to jeden z najważniejszych kroków, jakie możesz podjąć jako rodzic. To nie etykieta, lecz narzędzie – które pozwala zrozumieć, co naprawdę stoi za trudnościami i jak skutecznie pomóc. W Lorem Point Centrum Diagnozy i Terapii w Warszawie oferujemy wnikliwą i kompleksową diagnozę ADHD u dzieci i młodzieży, opartą na nowoczesnych standardach klinicznych oraz wielowymiarowej analizie psychologicznej. Nasze podejście łączy wiedzę neuropsychologiczną z empatią i indywidualnym podejściem do każdego młodego pacjenta.
Jak wygląda proces diagnostyczny w Lorem Point Warszawa?
Diagnoza ADHD w naszym centrum nie ogranicza się do szybkiego testu czy jednorazowej obserwacji. To kilkuetapowy proces, który ma na celu dokładne poznanie dziecka – jego mocnych stron, obszarów trudności, funkcjonowania poznawczego, emocjonalnego i społecznego.
W trakcie diagnozy:
- przeprowadzamy szczegółowy wywiad rozwojowy z rodzicami,
- korzystamy ze standaryzowanych narzędzi diagnostycznych, takich jak MOXO CPT, Conners 3, DIVA, testy neuropsychologiczne,
- prowadzimy obserwację w czasie kierowanej i swobodnej aktywności,
- analizujemy funkcje wykonawcze, takie jak uwaga, pamięć, hamowanie reakcji, elastyczność myślenia,
- zbieramy informacje z otoczenia dziecka – nauczycieli, wychowawców, terapeutów,
- przeprowadzamy diagnozę różnicową, aby wykluczyć inne przyczyny objawów (np. lęki, spektrum autyzmu, depresję, problemy sensoryczne).
Tym, co nas wyróżnia, jest pełna analiza psychologiczna – nie tylko odpowiadamy na pytanie: „czy to ADHD?”, ale również określamy indywidualny profil funkcjonowania dziecka, jego zasoby, potrzeby i trudności. Dzięki temu możliwe jest stworzenie spersonalizowanego planu wsparcia, który naprawdę działa.
Dlaczego nie warto zwlekać?
Opóźnianie diagnozy może prowadzić do pogłębienia trudności – nie tylko edukacyjnych, ale także emocjonalnych i społecznych. Dzieci, których potrzeby są niezrozumiane, często słyszą, że są „leniwe”, „niegrzeczne”, „niezorganizowane”. To obniża ich poczucie własnej wartości i prowadzi do frustracji, wycofania lub zachowań buntowniczych. Tymczasem odpowiednio wcześnie rozpoczęta terapia i praca z otoczeniem dziecka może zapobiec wielu problemom w przyszłości i przywrócić mu poczucie sprawczości oraz bezpieczeństwa.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
- Czy ADHD można zdiagnozować u bardzo małych dzieci?
ADHD najczęściej diagnozuje się u dzieci w wieku szkolnym, ale pierwsze objawy mogą pojawiać się już w wieku przedszkolnym. W przypadku bardzo małych dzieci (poniżej 6. roku życia) diagnoza jest trudniejsza, ponieważ wiele zachowań (np. ruchliwość, impulsywność) mieści się jeszcze w granicach normy rozwojowej. Mimo to, warto zgłosić się na konsultację, jeśli objawy są nasilone, utrzymują się w różnych środowiskach i znacząco wpływają na funkcjonowanie dziecka. W takich sytuacjach psycholog dziecięcy może przeprowadzić ocenę rozwoju, a także zaproponować wczesne formy wsparcia. - Jakie badania są wykorzystywane w diagnozie ADHD?
Diagnostyka ADHD opiera się na wielu źródłach informacji. W Lorem Point stosujemy m.in. wywiad rozwojowy z rodzicami, testy neuropsychologiczne (np. uwagi, pamięci, funkcji wykonawczych), test komputerowy MOXO CPT, kwestionariusze Conners 3 dla rodziców, nauczycieli i dziecka, a także wywiad kliniczny DIVA. Ważnym elementem jest też obserwacja zachowania w różnych sytuacjach oraz analiza funkcjonowania dziecka w środowisku szkolnym i domowym. Dzięki temu możliwe jest pełne zrozumienie trudności i postawienie trafnej diagnozy. - Czy ADHD zawsze wiąże się z nadpobudliwością?
Nie. ADHD może występować w różnych postaciach. Istnieje typ z przewagą deficytu uwagi (tzw. ADD), który charakteryzuje się przede wszystkim problemami z koncentracją, zapominaniem, trudnościami z organizacją i planowaniem, ale bez wyraźnej nadpobudliwości ruchowej. Takie dzieci są często ciche, zamyślone i bywają niezauważane, dlatego ich trudności mogą pozostać niezdiagnozowane przez długi czas. ADHD może więc wyglądać bardzo różnie – nie zawsze wiąże się z „żywiołowym” zachowaniem. - Czy ADHD da się „wyleczyć”?
ADHD to zaburzenie neurorozwojowe, co oznacza, że nie znika całkowicie – ale przy odpowiednim wsparciu jego objawy można znacząco złagodzić, a osoba z ADHD może funkcjonować w pełni sprawnie i samodzielnie. Terapia psychologiczna, trening funkcji wykonawczych, coaching, odpowiednie wsparcie edukacyjne, a czasem także farmakoterapia – to elementy, które pozwalają zbudować skuteczne strategie radzenia sobie z objawami. Kluczowe jest indywidualne podejście i ciągła praca nad mocnymi stronami dziecka.
Jak rodzic może wspierać dziecko z ADHD poza terapią? Rodzice odgrywają kluczową rolę w codziennym funkcjonowaniu dziecka z ADHD. Mogą wspierać je poprzez tworzenie przewidywalnego planu dnia, jasno określone zasady, stosowanie pochwał za wysiłek i drobne sukcesy, dzielenie zadań na mniejsze kroki oraz spokojne reagowanie na trudne emocje. Bardzo pomocna jest również edukacja rodziców – dzięki niej lepiej rozumieją zachowanie dziecka i mogą skuteczniej współpracować ze specjalistami. W Lorem Point oferujemy również konsultacje dla rodziców, które pomagają odnaleźć się w tej roli i zbudować wspierające środowisko rodzinne.
